Müzik Terimleri ve Anlamları (Müzikte Kullanılan Başlıca Terimler)
Müzik terimleri; bir müzik eserinin nasıl icra edileceği hususunda; hareket, karakter, hız ve vurgu ile alakalı terimlerdir. müzik lisanı italyanca olduğundan, kelimeler çoğunlukla bu dilden. ben bildiklerimi ve bulduklarımı aşağıya kategori edip sıralıyorum;
hareketle ilgili terimler
adagio :yavaş ama gösterişli hızda
adagissimo: olabildiğince yavaş
allegretto : çabukça
allegro : çabuk, sevinçli, coşkun
andante : orta yavaşlıkta
andantino : andante den daha ağır
celere: hızlı
larghetto :largodan biraz daha hızlı
largo : ağır, geniş
lento : ağır
prestissimo : son derece çabuk
presto : çok çabuk
tempo comodo: rahat bir tempoda
tempo ordinario: orta bir tempoda
tosto: çabuk
veloce: süzülür, uçar gibi
hareketin niteliği ile ilgili terimler
affettuoso : sevgiyle
agitato : heyecanlı
brioso, con brio : çeviklikle
cantabile : şarkı söyler gibi
con anima : anlamlı
con espressione : ifadeli
con fuoco : ateşli
con moto : hareketli
con spirito : şaka ile, nükteli
grave : durgun, ağır
grazioso : zarif, nazik
maestoso : gösterişli
moderato : orta hızda
mosso : canlı
risoluto : kararlı
scherzando : alaylı, şakacı
scherzo : şaka
sostenuto : belirterek
tempo giusto : orta tempoda/hızda
vivace : canlı, çabuk
vivo : çabukça
vivacissimo : çok çabuk
terimlerle kullanılan bazı ifadeler ve ekler
a, ad, al, all’, alla: -inde, -da,-a (alla turca)
assai : çok, pek çok
ben: iyi
capo: baş (da capo)
coi, col, coll’, colla, colle, collo: ile birlikte
colla voce: ses partisi ile birlikte
colla parte: (solo) partisi ile birlikte
come: gibi
come prima: önceki gibi
con: ile
da, dal: -dan (dal segno)
doppio: çift
e, ed : ve
fino, fin, sino, sin: -a kadar
giusto, giusta: tam, kesin (tempo giusto)
ino, ina, etto, etta: küçültme ekleri
issimo: ‘en fazla’ ifadesi veren ek
ma: fakat
meno: daha az (meno mosso)
molto : pek, gayet
molto piu : gayet, daha
non molto : hareketli değil
non tanto : çok değil
non troppo : o kadar çok değil
pochettino:çok az
poco : az
poco a poco : azar azar
piu : daha
possibile: mümkün
primo, prima: ilk
quasi : hemen hemen, gibi, benzer
un poco piu : biraz daha
hareketi canlandırmak için
animato : diri, canlı
accelerando : hızlandırarak
doppio : çift, iki kat anlamında
piu moto : daha hareketli
piu mosso : daha canlı
stretto : sıkı
hareketi ağırlaştırmak için
allargando : yavaşlatarak
rallentando : ağırlaşarak
ritardando : gecikerek
ritenuto : hızı keserek
slargando : yavaşlatarak
hareketin düzenli gelişini durdurmak için
ad libitum : istenildiği gibi
a piacere : serbestlikle, gezinir gibi
rubato : isteğe göre
senza tempo : temposuz, ölçüsüz
hareketin gidiş düzeni için
tempo : harekette
a tempo : önceki tempoda
1 tempo : birinci tempoda
lo stesso tempo : aynı tempoda
vurgu terimleri
forte piano: kuvvetliden hafife düşüş
legato : bağlı
legatissimo : gayet bağlı
leggiero : hafif
marcato : belirterek
pesante : dolgun ve ağırbaşlı
rinforzando : kuvvetlendiriş
sforzando : birden gürleştirerek
sustenuto : belirte belirte, dayatarak
staccato : kesik kesik
tenuto : sürdürerek
nüans terimleri
pianissimo : çok hafif
piano : hafif
mezzo piano : orta hafiflikte
un poco piano : biraz hafif
sotte voce : hafif sesle
mezzo voce : orta sesle
un poco forte : biraz kuvvetli
mezzoforte : orta kuvvetle
forte : kuvvetli
fortissimo : çok kuvvetli
kuvveti arttırmak veya azaltmak için
crescendo : kuvvetleştirerek
decrescendo : kuvvetten düşerek
diminuendo : hafifleterek
calando : hafifleştirerek
morendo : ölerek, sönerek
perdendosi : hafifleyerek
smorzando : söndürerek, öldürerek
karakter terimleri
amabile : sevimli, cana yakın
amoroso : sevdalı, tutkulu
appassionato : ihtiraslı
ardito : atak, cesur
capriccioso : kaprisli
comodo : rahat ve sakin bir tavırla
con allegrezza : sevinçli olarak
con bravura : yiğitlikle
con delicatezza : incelikle
con dolore : acıyla
con grazia : lütufla
con tenerezza : canayakınlıkla
delicatamente : ince, zarif ifadeyle
delicato : umutsuzca
dolce : tatlılıkla
dolcissimo : çok tatlılıkla
doloroso : elemli, kederli
drammatico : heyecanlı
energico : enerjik, erkeli
espressivo : dokunaklı, duygulu
furioso : korkunç ve öfkeli ifade ile
giocoso : sevinçli
imperioso : gururlu
lagrimoso : yalvararak
malinconico : sevdalı
mesto : acılı, elemli
nobile : asil, kibar
patetico : ulvi, ihtiraslı, muhteşem
pomposo:tantanalı, debdebeli, görkemli
religioso : dini
rustico : köy, kır işi
semplice : sadelikle
tenaramente: şefkat ve muhabbetle
tranquillo : sakin, dinlendirici
tristamente : hüzünlü, kederli.
